W nawiązaniu do informacji w mediach Nadleśnictwo Pińczów informuje, że zabieg ograniczania liczebności chrabąszczy - majowego i kasztanowca nie jest wykonywany w miejscach występowania jelonka rogacza, w tym rezerwatach przyrody i ich sąsiedztwie (np. rezerwacie Polana Polichno) i terenach przyległych. Ograniczenie populacji chrabąszczy - majowego i kasztanowca odbywa się z zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa, uzyskano wymagane prawem zezwolenia i spełniono procedury, a samo wykonanie zabiegu podlega możliwości kontroli przez uprawnione instytucje zewnętrzne. Wykonano także zgodnie z wymogami certyfikacji gospodarki leśnej FSC „Ocenę ryzyka środowiskowego i społecznego (ORŚIS) dla Mospilan 20 SP".

Zabieg ograniczania liczebności chrabąszczy jest wykonywany jako ostateczność w związku z masowym pojawem, znacznymi szkodami i wyczerpaniem innych metod ograniczania liczebności chrabąszcza majowego (Melolontha melolontha L.) i chrabąszcza kasztanowca (Melolontha hippocastani F.) w drzewostanach m.in. Nadleśnictwa Pińczów poprzez wykonanie oprysków agrolotniczych. Prace są w trakcie realizacji, wykonano je na powierzchni 1000 ha. Całkowita powierzchnia zabiegu wynosi 4694 ha – nie obejmuje całego nadleśnictwa, lecz jedynie te obszary drzewostanów, gdzie jest niezbędny ze względu na stwierdzone krytyczne zagrożenie trwałości lasu na obszarze opanowanym przez populację chrabąszczy i zagrożenie ekspansji na dalsze obszary.

Zabieg jest wykonywany przy użyciu preparatu Mospilan 20 SP, który spełnia wszelkie krajowe i unijne kryteria w dawce 0,4 kg/ha + Ikar 95EC (adiuwant) 1,0 l/ha. Zgodnie z etykietą środka ochrony roślin "Mospilan 20 SP jest insektycydem w formie proszku rozpuszczalnego w wodzie, o działaniu kontaktowym i żołądkowym, przeznaczony do zwalczania szkodników ssących i gryzących. Na roślinie działa powierzchniowo, wgłębnie i systemicznie.

[...] Okres od zastosowania środka do dnia, w którym na obszar, na którym zastosowano środek mogą wejść ludzie oraz zostać wprowadzone zwierzęta okres prewencji: nie dotyczy.

Okres od ostatniego zastosowania środka do dnia zbioru rośliny uprawnej (okres karencji): […] runo leśne - 14 dni.";

W celu ochrony organizmów wodnych wyznaczone zostały zadarnione strefy ochronne od zbiorników i cieków wodnych. W celu ochrony stawonogów wyznaczone zostały zadarnione strefy ochronne o szerokości od terenów nieużytkowanych rolniczo.

Zastosowany środek rozpylany jest tuż nad koronami drzew. Działa szybko, skutecznie, bezpiecznie i tylko na wybrane owady, a dodatkowo szybko rozkłada się w środowisku.

Lokalizacja zabiegów została precyzyjnie ustalona z wykorzystaniem technologii GPS i obejmuje najbardziej narażone przez zniszczenie na skutek żerowania pędraków chrabąszczy tereny. Wykorzystanie zabiegów agrolotniczych jest konieczne, ponieważ zabieg trzeba przeprowadzić w krótkim czasie, na dużej powierzchni, oprysk z powietrza jest mniejszym zagrożeniem dla innych organizmów i środowiska i nie ma zagrożenia zniesienia środka na obszar niebędący przedmiotem zabiegu.

Termin wynika z obserwacji kulminacji rójki chrabąszczy i innych szczegółowych i precyzyjnych działań monitoringowych prowadzonych przez leśników w ścisłej współpracy z Zespołem Ochrony Lasu w Radomiu.

Ograniczenie populacji chrabąszczy - majowego i kasztanowca odbywa się z zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa, uzyskano wymagane prawem zezwolenia i spełniono procedury, a samo wykonanie zabiegu podlega możliwości kontroli przez uprawnione instytucje zewnętrzne. Wykonano także zgodnie z wymogami certyfikacji gospodarki leśnej FSC „Ocenę ryzyka środowiskowego i społecznego (ORŚIS) dla Mospilan 20 SP.

Nadleśnictwo powiadomiło o zabiegu społeczeństwo, instytucje i organizacje, w tym:

1. Samorządy terytorialne

Województwo świętokrzyskie:

Powiaty: buski, jędrzejowski, kazimierski, pińczowski,

Gminy: Busko, Wodzisław, Opatowiec, Kazimierza, Michałów, Działoszyce, Pińczów, Złota

Województwo małopolskie:

Powiat: proszowicki

Gmina: Proszowice

2. Właściwe służby inspekcji ochrony środowiska oraz regionalnych dyrekcji ochrony środowiska

RDOŚ Kielce, Kraków

3. Właściwe służby inspekcji ochrony roślin i nasiennictwa RDLP

WIORIN Kielce

Oddziały: Busko, Jędrzejów, Kazimierza, Pińczów

WIORIN Kraków

Oddziały: Proszowice

4. Służby sanitarno-epidemiologiczne, weterynaryjne, zootechniczne

Sanepid: Busko (obejmuje także powiaty pińczowski, kazimierski), Jędrzejów, Proszowice

Powiatowy Inspektor Weterynaryjny: Proszowice, Busko, Jędrzejów, Kazimierza, Pińczów

5. Związek pszczelarzy

Świętokrzyski Związek Pszczelarzy w Kielcach.

Podkreślamy, że zabieg nie jest wykonywany w rezerwatach przyrody i ich sąsiedztwie, w tym w rezerwacie Polana Polichno i terenach przyległych oddziałów, gdzie obserwowano jelonka rogacza.


Mapa lokalizacji zabiegu na chrabąszcza majowego i kasztanowca a występowanie jelonka rogacza

Podobny zabieg wykonywano w 2019 r. na powierzchni 3858 ha drzewostanów Nadleśnictwa Pińczów. Wówczas ani służby terenowe nadleśnictwa, ani zajmujący się monitoringiem skutków zabiegu Zespół Ochrony Lasu w Radomiu, ani środowiska naukowe nie zgłaszały szkodliwego oddziaływania wykonanych zabiegów na populację jelonka rogacza.

Sprawy ochrony przyrody, w tym współpraca na rzecz ochrony rzadkich i chronionych owadów są dla nadleśnictwa istotne. Ze względu na wykonanie zabiegu i zgłoszony problem nadleśnictwo będzie monitorować zagadnienie.

W razie pytań i potrzeby dalszych wyjaśnień nadleśnicwo prosi o kontakt z Lechem Drożdżowskim, zastępcą nadleśniczego tel. kom. 782 989 091, e-mail: lech.drozdzowski@radom.lasy.gov.pl

Mapa pól zabiegowych z zaznaczonymi obszarami objętymi opryskami znajduje się na stronie internetowej nadleśnictwa https://pinczow.radom.lasy.gov.pl/aktualnosci/-/asset_publisher/1M8a/content/ograniczanie-liczebnosci-chrabaszc-3